SÜNEN EBU DAVUD

Bablar    Konular    Numaralar  

HUDUD BAHSİ

<< 4486 >>

NUMARALI HADİS-İ ŞERİF:

 

حَدَّثَنَا إِسْمَعِيلُ بْنُ مُوسَى الْفَزَارِيُّ حَدَّثَنَا شَرِيكٌ عَنْ أَبِي حُصَيْنٍ عَنْ عُمَيْرِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ عَلِيٍّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ لَا أَدِي أَوْ مَا كُنْتُ لِأَدِيَ مَنْ أَقَمْتُ عَلَيْهِ حَدًّا إِلَّا شَارِبَ الْخَمْرِ فَإِنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ لَمْ يَسُنَّ فِيهِ شَيْئًا إِنَّمَا هُوَ شَيْءٌ قُلْنَاهُ نَحْنُ

 

Ali b. Ebi Talib (r.a) şöyle demiştir:

 

Ben, içki içenden başka kendisine had vurduğum (dan ötürü ölen) hiç kimse için fidye vermem. (Çünkü) Rasülullah (s.a.v.) onun (içkinin) hakkında (belli) bir şey bırakmadı. O had (din miktarı) bizim koyduğumuz bir şeydir.

 

 

İzah:

Bu hadis mana yönünden hiçbir izaha gerek kalma­lı yacak şekilde açıktır. Hüküm olarak ise iki yönden ele alınmalıdır.

 

a) Hadisin zahirinden, Rasülullah (s.a.v.) 'in içki haddi konusunda hiçbir belli ceza bırakmadığı anlaşılmaktadır.

 

Hz. Ali (r.a) başka bir haberde Hz. Nebiin ve Hz. Ebu Bekir'in içki içenlere kırk, Hz. Ömer'in ise seksen değnek vurduklarını, bunların hepsinin de sünnet olduğunu söylemiştir (bak: Hadis no: 4480). Bu hal iki hadis arasında bir çelişki görünümü vermektedir.

 

Hafız İbn Hacer iki haber arasında görünüşte olan bu ihtilafın aslında olmadığına işaret eder ve bu çelişkiyi şöyle giderir:

 

"Hz. Nebi (s.a.v.), içki içene kırk sopa had vurmuştur. Bu sabittir. Rasulullah'tan bir uygulamanın sabit olmadığı şey kırktan fazlasıdır. Efendimiz, seksen sopa konusunda bir şey söylememiş ve yapmamıştır. Onu biz kendi içti hadi arımızla ihdas ettik."[Bk. 4480 no'Iu hadisin izahı.]

 

Görüldüğü gibi, meseleye Askalani'nin bu izahı istikametinde bakılır­sa bu hadisler arasında bir çelişki sözkonusu olmaz.

 

b) Kendisine had vurulan bir kişi, bu haddin etkisi ile ölürse kendisi için fidye verilmez. İmam Nevevi bu konuda ulemanın ittifak halinde ol­duklarını söyler. Ancak Şafiilere göre Ta'zir cezası uygulanırken suçlu ölürse, hakimin âkilesinin ölenin diyetini ödemesi gerekir. Cumhura göre kimse bir şey ödemez.

 

Had uygulaması esnasında ölene diyet verilmemesi içki, haddi de da­hil, bütün suçlara şamildir. Hz. Ali (r.a)'nin içki haddini uygularken öle­nin diyetini ödeyeceğine işaret eden sözleri kırk değnekten fazla vurulma­sı haline hamledilmektedir. Yani Hz. Ali; "Rasülullah (s.a.v.), içki içen ki­şiye kırktan fazla değnek-vurmamıştır. Dolayısıyla ben, birisine içki içti­ği için kırk değnekten fazla vurduğum için adam ölürse Rasulullah'ın vermediği bir cezayı verdiğim için diyetini öderim" demek istemiştir. Ama dediğimiz gibi cumhura göre hangisi olursa olsun had uygulanırken ölen için diyet ödenmez.